انواع دعا و روشهای صحيحه دعا كردن
ابو بصیر از حضرت صادق – علیه السلام – در مورد دعا و بالا بردن دستھا سوال كرد؛ فرمودند:
• على خمسه اوجه : اما التعوذ فتستقبل القبله بباطن كفیك ، و اما الدعاء فى الرزق فتبسط كفیك و تفضى بباطنھما الى السماء، و اما التبتل فا يماوك باصبعك السبابه ، و اما الا بتھال فترفع يديك مجاوزا بھما راسك ، و اما التضرع ان تحرك اصبعك السبابه مما وجھك و ھوالدعاء الخیفه .
يعنى : پنج صورت دارد:
اول – براى پناه بردن به خدا، كف دو دست را بايد رو به قبله قرار دھى .
دوم – براى طلب روزى ، دستھايت را مى گشايى و كف آن را به طرف آسمان مى گیرى .
سوم – براى انقطاع به درگاه خدا با انگشت سبابه اشاره مى كنى .
چھارم – براى زارى كردن ، دستھايت را كشیده از سرت ھم بالاتر مى برى .
پنجم – براى تضرع ، انگشت سبابه را در برابر رويت حركت مى دھى كه اين دعاى ترس است .
از محمد بن مسلم روايت است كه امام صادق – علیه السلام – فرمود:
• مر بى رجل و انا ادعو و فى صلاتى بیسارى فقال : يا عبد الله ، بیمینك فقلت : يا عبد الله ، ان لله تبارك و تعالى حقا على ھذه كحقه على ھذه .
يعنى : مردى از كنارم گذشت در حالى كه من در نماز بوده ، دست چپم را براى دعا بلند كرده بودم ، به من گفت : اى بنده خدا! با دست راستت دعا كن ، گفتم : اى بنده خدا! ذات اقدس الیه حقى بر اين دست دارد ھمانند حقى كه بر آن دست دارد).
و نیز فرمود:
• الرعبه تبسط يديك و تظھر باطنھما، و الرھبه تبسط يديك و تظھر ظاھر ھما، و التضرع تحر؟السبابه الیمنى يمینا و شمالا، و التبتل تحرك السبابه الیسرى ترفعھا الى السماء رسلا، و تضعھا رسلا والا بتھال تبسط يديك و ذراعیك الى السماء، والا بتھال حین ترى اسباب البكاء .
يعنى : رغبت (و میل ) آن است كه دو دست را گشوده ، باطنش را ظاھر سازى .
رھبت (و ترس ) آن است كه دو دست را گشوده ، پشتش را ظاھر نمايى .
تضرع آن است كه انگشت سبابه دست راست را به سمت راست و چپ ، حركت دھى .
تب تل (و انقطاع ) آن است كه انگشت سبابه دست چپ را به آھستگى بالا و پايین ببرى .
و ابتھال (و زارى ) آن است كه ھر دو دست و ھر دو ذراع را به سوى آسمان بگشايى كه ابتھال در وقت فراھم شدن وسايل گريه است .
از سعید بن يسار نقل شده است كه حضرت صادق – علیه السلام – فرمود:
• ھكذا الرغبه و ابرز باطن راحتیه الى السماء. و ھكذا الرھبه و جعل ظھر كفیه الى اسماء. و ھكذا التضرع و حرك اصابعه يمینا و شمالا. و ھكذا التبتل يرفع اصابعه مره و يضعھا اخرى . و ھكذا الا بتھال و مد يده تلقاء وجھه و قال : لا تبتھل حتى ترى الدمعه .
يعنى : رغبت اينگونه است : در حالى كه حضرت باطن دو دست ، خود را به سوى آسمان آشكار كرده بود.
رھبت اينگونه است : در حالى كه پشت دو دست خود را به سوى آسمان گرفته بود.
تضرع اينگونه است : در حالى كه انگشتنانش را به سمت راست و چپ حركت مى داد.
تبتل اينگونه است : در حالى كه انگشتانش را بالا و پايین مى برد.
ابتھال اينگونه است : در حالى كه دستش را در برابر صورتش كشیده بود، آنگاه فرمود. ابتھال نكن مگر آنكه اشك را ببینى .
در حديث ديگر آمده است كه :
• الا ستكانه فى الدعاء ان يضع يديه على منكبیه .
يعنى : فروتنى در دعا، قرار دادن دستھاست بر دوشھا.
عدة الداعى، جمال السالکین شیخ احمد بن فهد حلى (ره)، ترجمه حسین غفارى ساروى.
اولین نفر باشید دیدگاهی ثبت میکند